‘Het zou fijn zijn als ik mij zijn laatste woorden kon herinneren’

Reportage

Luc Janssen stierf twee zomers geleden aan een hartaderbreuk. Papa Luc laat een perfect gezinnetje achter. Julie Janssen, de 19-jarige dochter van Luc vertelt over haar jeugd zonder papa.

‘Opeens hoorde ik mama schreeuwen, maar ik wist niet wat er aan de hand was. Eerst dacht ik dat er iets met mijn kat was, maar dat was niet het geval. Ik rende naar buiten en zag mijn papa op de grond liggen. Ik wist niet wat ik moest doen en dacht ook niet meteen het ergste’, vertelde Julie. Nadat broer Olivier zijn papa probeerde te reanimeren belde Julie naar de ambulance. ‘Het leek wel uren te duren eerdat de ambulance hier was. Ik ving nog een laatste blik op van mijn papa toen zijn ogen nog open waren’, aldus Julie. De ambulance was toegekomen en probeerde de papa nog te helpen. ‘Na een tijdje knikte de ambulanciers nee tegen elkaar en vanaf dat moment wist ik het, mijn papa is dood.’

Helemaal in paniek stortte Julie in tranen uit. Ze pakte haar mama en broer stevig vast en begon te hyperventileren. Ze schreeuwde de hele buurt bij elkaar en liep weg van huis. ‘Op dat moment besef je niks. Het kon niet dat dit in ons perfect leventje gebeurde.’ Julie zocht troost op het kerkhof waar een goede vriendin van haar rust. Nadat ze een beetje gekalmeerd was liep ze naar de grote weg. ‘Ik wou in het midden van de weg gaan staan. Rij me maar allemaal om, het kan me niks meer schelen.’ Julie’s oma was net op tijd om haar kleindochter tegen te houden. De schoonouders van Luc maken zich nog steeds het verwijt dat zij hadden moeten sterven en niet hun zoon. Julie was veilig thuis en het lichaam van haar papa lag rustig op de zetel. Hij zag er nog gewoon uit. De begrafenisondernemer was al thuis en hij probeerde Julie op haar gemak te stellen. Het was de laatste keer dat Luc thuis op de zetel lag. Julie beschrijft: ‘Ik ben bij mama in bed gekropen. We probeerden te slapen maar dat was een hele opgave. Ik zag allerlei beelden voorbij flitsen.’

Uit het oog is niet uit het hart. Julie draagt nog elke dag dingen van haar papa mee. Zo heeft ze zijn horloge altijd aan. ‘Ik wou die altijd al hebben, ik vond het zo een leuk horloge. Van mijn papa mocht ik er nooit aankomen omdat hij veel te duur was. Nu lag de horloge zomaar op de kast en ik vond dat ik hem mocht hebben. Mama heeft er ook nooit een probleem van gemaakt dat ik het draag’ vertelde Julie. Naast de horloge draagt Julie ook nog elke dag een hangertje in de vorm van een kruisje. Dit kruisje is met de assen van haar papa gemaakt. Soms worden er zelfs ‘grapjes’ over gemaakt. ‘Mijn oma was mijn kruisje aan het poetsen maar het lukte niet zo goed. Toen zei ze tegen mijn kruisje “allez Luc werk eens mee”’ lacht Julie

 

Herinneringen koesteren

Na twee jaar heeft het afscheid een plaatsje gekregen in het leven van Julie. Het besef dat ze geen papa meer heeft is er ook nog niet. ‘Als ik de deur hoor open gaan denk ik vaak dat papa terug is van het werk.’ Herinneringen koestert Julie nog elke dag. Vooral ’s avonds in bed, wanneer je rustig kan nadenken komen de mooie herinneringen naar boven. Sommige dingen kan je nu eenmaal niet voor eeuwig onthouden. ‘Ik vind het heel erg dat ik mijn papa zijn stem niet meer kan herinneren. Ik herinner me zelfs ons laatste gesprek niet meer en een echt afscheid is er nooit geweest. Het zou fijn zijn als ik zijn laatste woorden herinner.’

Op jonge leeftijd een ouder verliezen is niet vanzelfsprekend. Opeens wordt je leven helemaal door elkaar geschud en ben je wel eens de weg kwijt. Maar alles heeft een positief kantje. ‘ Mijn mama vindt dat ik volwassen ben geworden en meer de waardes van het leven apprecieer’. Julie staat sterker in het leven nu. Ze kan over meer dingen meepraten en is serieuzer geworden. ‘Vroeger wist ik niet wat slecht voelen was, maar nu wel. Ik heb me ook slecht gevoeld en daardoor kan ik nu beter met mensen praten en hen begrijpen.’ Onze ouders zijn niet altijd onze beste vrienden maar we mogen van geluk spreken dat ze er zijn. ‘Geniet van de tijd die je bij je ouders doorbrengt. Samen eten is gezellig en zo blijft het contact ook onderhouden.’ Afscheid nemen blijft moeilijk voor Julie. ‘ Steeds als ik afscheid neem van een vriend prent ik zijn stem in mijn hoofd en bekijk ik hem nog eens goed. Want het kan het laatste afscheid zijn.’

Vriendschap en liefde

‘Aan mijn vrienden had ik veel steun. Ik bleef gewoon naar fuiven gaan ook al amuseerde ik me niet, ik kon mijn zinnen wel verzetten.’ Iedereen verwerkt een verlies op zijn manier. Julie wou zich niet afzonderen van de wereld. Ze wou onder de mensen blijven komen en haar amuseren. Maar dit wil niet zeggen dat ze haar papa al vergeten is. ‘Soms is een woordje al genoeg om eraan te denken. Mijn papa reed met een Volvo. Telkens als ik een Volvo zie denk ik aan hem. Maar dit gebeurt niet altijd bewust. Als ik het woordje papa hoor besef ik wel dat ik er geen meer heb.’ Bij alles wat ze doet denkt ze aan haar papa. Julie was vrijgezel toen haar papa stierf. ‘ Op dat moment kon ik wel de steun gebruiken van iemand die op een speciale manier van je houdt.’ Mensen weten vaak niet hoe ze iemand moeten steunen of troosten in zulke momenten. Maar vaak is er gewoon behoefte aan een luisterend oor.

Gezellige familie momenten mist Julie wel. Ze heeft al twee keer Kerstmis gevierd zonder haar papa. ‘Hij is er niet maar toch ook weer wel. Het is niet omdat we hem niet zien dat hij er niet is.’ Soms lijkt het alsof Julie haar papa gewoon even weg is. Het besef dat hij er niet meer is er nog niet. De dag nadat Luc gestorven is , kwam de familie van Julie eten. ‘ Ik had de tafel voor een persoon teveel gedekt, ik was even vergeten dat papa niet kwam eten.’

Julie mist haar papa het meest wanneer ze een slechte dag heeft. ‘Soms voel ik me zo alleen dat ik begin te wenen in mijn kamer.’ Wanneer ze gelukkig is en haar goed voelt, voelt ze zich schuldig tegenover haar papa. ‘Ik mag me niet goed voelen want wat gaat papa denken. Maar aan de andere kant wilt papa dat ik gelukkig ben.’ Natuurlijk wil Luc dat haar dochter gelukkig is, maar doordat er geen afscheid geweest is blijft Julie voor eeuwig met deze twijfel rondlopen. ‘ Daarom vind ik het zo raar als ik me gelukkig voel.’ Alles en iedereen rondom Julie kunnen haar terug doen denken aan haar papa. Luc had een achterpoortje ontworpen voor in de tuin. Hij heeft het nooit zelf kunnen zien omdat het nog in de maak was. ‘Ik vraag me wel eens af of hij tevreden zou zijn met het resultaat.’ In het middelbaar studeerde Julie fotografie. ‘Een maand voor dat mijn papa stierf heb ik nog enkele mooie foto’s van hem gemaakt. Hier ben ik heel erg blij om. De foto van op zijn doodsprentje is daar eentje van.’ Op die foto straalt Luc echt uit wie hij was. Een echte levensgenieter maar toch ook een harde werker. ‘Het is een Bourgondiër’, zegt Julie fier. De zondagse ritjes met de Harley mist Julie ook.

Happy Family

Liesbeth Meermans (19) beseft dat ze blij mag zijn met haar thuis situatie. Één mama, één papa , een zus, tegenwoordig vind je dit niet meer .Gezinnen vallen steeds vaker en vaker uit elkaar. In onze maatschappij kent men de waarde van een familie hebben niet meer. Liesbeth zit door de week op internaat maar is toch steeds blij als ze vrijdag naar huis kan. Maar aan de andere kant is ze (soms) nog blijer om zondags weer te vertrekken. ‘ Ik ben op een leeftijd gekomen dat ik niet meer afhankelijk wil zijn van mijn ouders. Toestemming vragen om ergens naar toe te gaan vind ik niet meer nodig. Ik ben oud en wijs genoeg om mijn eigen leven te bepalen’,beweert Liesbeth. In haar vriendenkring zijn er een aantal jongeren die al een ouder verloren hebben. ‘De jongeren die ik ken staan wel een pak sterker in hun schoenen dan ik. Ze zijn op een jonge leeftijd snel volwassen moeten worden, een echte kindertijd hebben ze niet gehad.’ Volgens Liesbeth hebben jongeren het meeste steun aan de achtergebleven ouder. Troost zoeken in herinneringen kan ook een steun zijn. ‘ Ik zou me niet kunnen voorstellen hoe het zou zijn om maar één ouder te hebben’, zegt Liesbeth. Je beseft pas wat je mist als het weg is.

‘Ze zijn er alle twee nog voor mij’

Jolien Cardynaels (19) heeft gescheiden ouders, maar ze heeft ze ten minste nog.

‘Mijn ouders maakten altijd ruzie. Ze konden niet meer met elkaar leven. Mijn ouder zijn gescheiden toen ik 12 jaar was. Ik besefte goed wat er aan de hand was op die leeftijd. Het is erg dat altijd de kinderen het slachtoffer zijn van een scheiding. Nu woon een week bij mama en een week bij papa. Na een tijdje geraak je aan die regeling gewent , maar in het begin is het niet zo simpel. Elke week met die koffer op en af sleuren, het is me wat. Ik mag van geluk spreken dat mijn ouders nu wel terug met elkaar overweg kunnen, dat is beter voor hun en voor mij. Ik kan nog steeds op mijn beide ouders rekenen als er iets scheelt. Meestal ga ik met mijn problemen naar mijn mama omdat ik met haar beter kan praten. Maar mijn papa zal er ook altijd voor mij zijn. Ik zou mijn situatie dus niet vergelijken met iemand van wie een van de ouders gestorven is. Gewoon weten dat mijn ouders er nog zijn en nog van me houden is al veel. Ook al wonen we niet meer onder een dak, ik kan nog steeds terugvallen op mijn gezin.’

Zelfmoord bijna meest voorkomende doosoorzaak bij min 50-jarigen

Steeds meer en meer ouders sterven. Wat zijn de verschillende doodsoorzaken bij mannen en vrouwen tussen de 30 en 54 jaar ?

Hart-en vaatziekten waren tot 2004 de meest voorkomende doodsoorzaak bij zowel mannen als vrouwen, gevolgd door nieuwvormingen en ziekten van het ademhalingsstelsel. Sinds 2005 veroorzaakten nieuwvormingen bij mannen juist iets meer overlijdens dan hart-en vaatziekten. Mannen tussen 20 en 50 jaar sterven meer dan dubbel zo vaak door uitwendige oorzaken dan vrouwen van dezelfde leeftijd. De hogere sterfte bij mannen door vervoersongevallen op jongere leeftijd en door suïcide op iets oudere leeftijd ligt aan de basis hiervan.

Meest voorkomende doodsoorzaken bij mannen tussen 30 en 54 jaar zijn:

• -          Verkeersongevallen (20 %)
• -          Suïcide (30%)
• -          Lonkanker (18%)
• -          Hartcomplicaties(12%)

Meest voorkomende doodsoorzaken bij vrouwen tussen 30 en 54 jaar zijn:

• -          Suïcide (19%)
• -          Borstkanker (18%)
• -          Hartcomplicaties (10%)

http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Sterftecijfers/Algemene-sterftecijfers/Sterftecijfers-per-leeftijd--sterfterisico-en-bevolkingspiramide/#ado's